بنزین روسیه گران و ایران در بحران کمبود بنزین

به گزارش پترو رویداد، مسعود پزشکیان در حالی دولت را تحویل می‌گیرد که ناگزیریم در سال جاری دو میلیارد دلار واردات بنزین داشته باشیم. بنزین گران روسیه، بزرگترین چالش دولت چهاردهم خواهد بود.

ایران در دولت سیزدهم از صادرکننده بنزین به واردکننده‌ای بزرگ تبدیل شده است و ناچار است بنزین را گران‌تر از قیمت‌های جهانی از روسیه بخرد. مسئله کمبود بنزین چالش اساسی برای دولت چهاردهم خواهد بود و دولت ناگزیر است به زودی درباره ناترازی بنزین دست به تصمیمات بزرگی بزند. زیرا این چالش در همه ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه تاثیرگذار خواهد بود.

در حالی به وارد کننده بنزین تبدیل شده‌ایم که مسئولان وزارت نفت با پنهان‌کاری، سعی در لاپوشانی کم کاری‌هایشان دارند. مالک شریعتی نماینده مجلسی که با دولت همسو است، در یک برنامه‌ریزی تلویزیونی فاش کرد مدیریت مصرف بنزین در کشور به نقطه‌ای رسیده است که به واردکننده تبدیل شده‌ایم اما می‌گویند درباره واردات بنزین به مردم اطلاع‌رسانی نشود.

شریعتی تاکید کرد که برای حل مشکل ناترازی بنزین، باید روندها اصلاح شود.

* بی‌توجهی به سرمایه‌گذاری

این روزها مصرف بنزین کشور از مرز ۱۱۰‌میلیون لیتر گذشته و این موضوع باعث ناترازی تولید و مصرف داخلی این محصول شده است. بنابراین واردات تنها نسخه پیش روی برنامه‌ریزان است.

رشد منفی شاخص سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌های تولید بنزین، باعث شده است که میزان تولید ثابت مانده و پاسخگوی رشد مصرف نباشد.

در حالی سرمایه‌گذاری در صنعت نفت متوقف شده که دولت از فروش بنزین سهمیه‌ای و آزاد در داخل کشور حدود ۸۰ همت درآمد کسب می‌کند. حال اگر ۲۴ همت آن را صرف واردات کسری بنزین کند، باز هم حدود ۵۶ همت از محل درآمد فروش بنزین در داخل باقی می‌ماند که می‌توانست صرف تکمیل زیرساخت‌های تولید شود. اما این‌گونه نشد.

* وعده صادرات بنزین

با وجود آنکه ایران مجددا به باشگاه وارکنندگان بنزین پیوسته است، جواد اوجی وزیر نفت در سال ۱۴۰۱ وعده صادرات بنزین و گازوئیل داده و گفته بود: صادرات نفت‌گاز و بنزین کشور در شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی آغاز شده و در حال انجام است.

ایران در سال‌های پایانی دهه ۸۰ واردکننده بنزین بود اما با آغاز سهمیه‌بندی و عرضه بنزین با کارت سوخت در سال ۸۶، شاهد کاهش چشمگیر مصرف این فرآورده نفتی در کشور بودیم.

اگر سیاست سهمیه بندی بنزین اجرا نمی‌شد مصرف بنزین در سال‌های ۹۳ به بیش از ۱۶۰ میلیون لیتر در روز می‌رسید. اجرای برنامه‌های سهمیه‌بندی به همراه سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها باعث شد ایران از واردکننده بنزین به صادرکننده تبدیل شود.  با راه‌اندازی طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه بندرعباس و بهره‌برداری از این پروژه، واردات بنزین متوقف شد و ایران به خودکفایی در تولید این محصول دست یافت.

در سال ۹۸ نیز با تکمیل طرح پالایشگاه ستاره خلیج فارس ایران به باشگاه صادرکنندگان بنزین پیوست و اولین محموله صادراتی خود را به ازای هر بشکه ۲۰ دلار گران‌تر از نرخ درج شده در نشریات معتبر حوزه انرژی به فروش رساند.

حالا ایران به وارکننده‌ای تبدیل شده است که بنزین روسیه را گران‌تر می‌خرد. برآوردها نشان می‌دهد ایران به ازای واردات هر تن بنزین، ۱۵۰ دلار بیش از قیمت بین‌المللی بنزین هزینه می‌کند. هزینه‌ای که دودش به چشم مردم می‌رود و از جیب مردم پرداخت می‌شود.